Vooraf een weetje: Perkament is de voorloper van papier en dateert vanaf honderden jaren voor Christus. Het werd gemaakt van dierenhuid, bij voorkeur van het kalf, dat de beste kwaliteit leverde. Met ganzenveren of met in inkt gedoopte rietstaafjes schreven monniken hun beroemde handschriften. Het opleuken van bladzijden is niet bepaald iets is wat wij ontdekten, al in de Middeleeuwen versierden de kloosterlingen hun teksten met miniaturen en gekalligrafeerde letters, die ze inkleurden met verf.
Ons gelinieerde, geruite of gestipte papier is niet iets van de afgelopen eeuw, de monniken waren ons ver vooruit met het gebruik van hulplijnen. Ze prikten met een speld gaatjes in het perkament om niet uit de bocht te vliegen met ganzenveer of rietstaaf.
De voorbeelden
Googel eens op “Russische sprookjes” en je komt al gauw uit bij iemand als Ivan Bilibin, die zijn wereldberoemde illustraties voorzag van schitterende randen. Ook in Perzische en oosterse prentkunst wisten ze eeuwen geleden alles af van kalligraferen en versieren. Toegegeven, het gaat hier om vrij ingewikkelde patronen.
Dichtbij
Heb je een Perzisch tapijt? Dan heb je al een voorbeeld binnen handbereik. Versieringen, van veel te ingewikkeld tot heel eenvoudig, kom je overal tegen. Zoek “Portugese tegels” en bekijk afbeeldingen. Niet alleen laat het web een wereld van patronen op je los, maar je ziet tegelijk de meest gewaagde kleurencombinaties, waardoor je onmiddellijk aan de slag wil in je eigen journal. Doen!
Wat nog meer dan?
Ik heb ter inspiratie wat beelden opgezocht die ik maakte tijdens reizen. Van toen ik dwaalde door musea en foto’s maakte van behang, wandkleden, vloerkleden of beschilderde trappenhuizen. Loop zelf eens een oude kerk in en dan vooral de Rooms-Katholieke, die zijn uitbundig gedecoreerd. Maak close-ups van mozaïeken, betegelde vloeren, met marmer ingelegde balustrades, versierde pilaren, plafonds, ramen, deurposten en preekstoelen.
Ik zeg: geef je ogen de kost en durf te versieren.
